Testis torsiyonu (testis dönmesi)

Testis torsiyonu herhangi bir nedenle testisin kendi etrafında dönmesi sonucu oluşan bir hastalıktır. Testisin kendi etrafında dönmesi sonucu testis kanlanması bozulur ve nekroza (testis ölümü)kadar giden bir patoloji ortaya çıkar.

Testis torsiyonu çocuklardaki skrotal ağrı, şişlik ve kızarıklıklarda (akut skrotum) mutlaka akla gelmesi gereken çok acil bir hastalıktır. Testisin tam dönmesinde acil müdahale edilmez ise testis nekroza(ölüme) gider.

Ayrıntılar ve daha fazlası için ziyaret ediniz http://www.antalyacocukcerrahi.com

Testis torsiyonu veya testis eklerinin torsiyonu erkeklerde 1/160 oranında görülür. Sadece testis torsiyonu ise 1/4000'dir. Testis dönmesi en sık ergenlik döneminde ve ikinci sıklıkta da bir yaş civarında görülür. Sol testis torsiyonu daha sık görülür. Olgularının yüzde 2'sinde iki taraflı testis torsiyonu vardır.

Testis dönmesinin nedenleri nelerdir?
1-Testis dönmesinin testisi tutan bağlardaki gevşeklikten kaynaklandığı düşünülmektedir.

2-Testisi saran zarın, spermatik kordonun üst kısmında toplanmasına çan tokmağı arazı (Bell-clapper deformitesi) denir. Çan tokmağı arazı olanlar da testis zar içersinde daha rahat hareket ettiği için kendi etrafında dönme riski daha yüksektir.

3-Travma ve aşırı fiziksel aktivite kremaster adeleyi uyararak testis dönmesine neden olabilir.

4-Puberte çağında ki yüksek testis dönmesi oranı testesteron hormonlarının etkisi ile testisin komşu organlara göre daha hızlı büyümesi sonucu olduğu düşünülmektedir.

Testis dönmesi her zaman testis nekrozuyla sonlanmaz. Bazen testis dönmesi kendiliğinden düzelebilir. Deneysel çalışmalar da testisin dört kez döndürülmesi ile 2 saat içinde testiste nekroz geliştiği görülmüştür. Fakat bir  dönmede 12 saatte bile nekroz görülmeyebilir. Adelosan çağında erkeklerde semptomların başladığından 24 saat sonra bile nekroz görülmeyebilir. Fakat iki saatten sonrada nekroz görülebilir.

Testis torsiyonunda ayırıcı tanı
1-Testisin ve epididimin üzerinde appendix testis denen 1-10 milimetre çapında uzantılar (ekler) vardır. Bunların dönmesi sonucu testis torsiyonu taklit eden tablolar ortaya çıkabilir. Bu eklerin dönmesi 11 yaş civarında daha sık görülür. Bu dönemde appendix testis torsiyonunun ostrojen hormon salınımıyla ilgili olduğu düşünülmektedir.

2-Epididim ve testisin iltihaplanması (Epididimo-oorşit) veya sadece Epididim bezinin iltihaplanması(Epididimit) testis dönmesi ile karıştırılabilir. Epididimit genellikle puberte döneminden önce görülür. Epididimo-oorşit ise sıklıkla puberteden sonra görülür.

3-Külolu çocuklarda görülen yağ nekrozu da testis dönmesiyle karşılaştırılır.

4-Nedeni belli olmayan skrotal ödem

5-Fıtık

6-Varikosel

7-Travma

Klinik özellikler
Testis dönmesi çoğunlukla adelosan döneminde görülür. Adeloson döneminden önce daha sıklıkta Appendix testis dönmesi görülür. Testis dönmesi erken yenidoğan döneminde veya 13-16 yaşlar arasında daha sıklıkla görülür. Testis dönmelerinin %10'u yenidoğan döneminde görülür. Testis dönmesinde en önemli bulgu ani başlayan testiste, kasıkta ve alt karında ki şiddetli ağrıdır. Hastaların yüzde 25'inde mide bulantısı da görülür. Testis torsiyonu tanısı konan vakaların yaklaşık yüzde 25'inde daha önce bir kaç kez testis dönmesine bazı skrotumda ağrı hikayesi bulunur.

Testis dönmesinde testis elle palpe edilirse ağrı daha da artar. Ciltte kızarıklık ve hafif ödem görülür.

Cilt renginde gittikçe artan bir koyulaşma gözlenir. Testis el yardımıyla yukarıya doğru kaldırılıp vucuda yaklaştırdığında ağrının şiddeti artar. Gecikmiş vakalarda testis dokusu öldüğü için ağrı azalabilir.

Tanı
Testis torsiyonundan şüphe edilirse acil olarak sintigrafi ve/veya Dobler ultrasonografi yapılarak testisin kanlanması araştırılmalıdır. Testis torsiyonunda kanlanma azalır veya tamamen kaybolur. Bazen zaman kaybetmemek için Testis torsiyonu acil olarak ameliyata alınır.

Tedavi
Acil olarak ameliyat ile testis döndürülerek normal şekline getirilir. Testis normale döndürüldükten sonra birkaç dakika içinde testis kanlanmasının normale geldiği görülür. Testis dönmesi ameliyatlarında her iki testiste kontrol edilmelidir. Ameliyat esnasında normal testise de etraf dokulara tespit edecek şekilde dikiş atılmalıdır. Testis normale döndürüldükten sonra rengi açılmayıp dolaşımın tam yerine gelmediği şüphesi varsa 10 yaşından küçük çocuklarda testis yerinde bırakılır. 10 yaşından büyük çocuklar da ise testisin alınması önerilir. Çünkü nekroz olmuş testis karşı tarafın testisine de zarar verebilir.

Op. Dr. Muzaffer Zorlu
Çocuk Cerrahi Uzmanı
Antalya Sünnet ve Çocuk Cerrahi Kliniğ

Paylaş

Op.Dr.Muzaffer Zorlu

Muzaffer Zorlu 1961 Trabzon doğumludur. ilk,orta ve lise tahsilini Trabzon’da yapmıştır. Sonra sırası ile: Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi(1978-1982), Karadeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi(1982-1984), Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahi Kliniği(1987-1993), Antalya Devlet Hastanesi ve Antalya Araştırma Hastanesi(1993-2009), Medstar-Memorial Grup Yıldız Hastanesi(2009-2012) Antalya Çocuk Cerrahi Kliniği(1993-halen devam ediyor) Yaklaşık 30 yıldır çocuk cerrahi ve çocuk ürolojisi alanında onbinlerce ameliyat yapmış olup bu alanda çok geniş tecrübe ve deneyimleri bulunmaktadır. Halen Kendisine ait Antalya Çocuk Cerrahi Kliniği'nde çalışmaktadır. Ayrıca a) Antalya Yaşam Hastanesi b) Antalya OFM Hastanesi c) Antalya Şifa Hastanesi d) Şifa Konyaaltı Tıp Merkezi'nde konsultan hekim olarak hastalarına hizmet vermektedir. Evli ve iki çocuk babasıdır. eşi Ümran Zorlu fizik tedavi doktorudur. Ortağı olduğu Fizikalya Tıp Merkezinde çalışmaktadır. Kızı Ceren Zorlu Çabukoğlu ve damadı Münir Cabukoğlu Antalya’da avukatlık yapmaktadır. Oğlu Burhan Zorlu Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakülte’sinde öğrencidir. Cemre Çabukoğlu adlı bir tane torunu vardır.